12 jan Wat draag jij?
Soms spreek ik een student, die dan heel lang heeft gewacht om om hulp te vragen.
Want: “ik wil anderen niet tot last zijn” en/of “ik wil mijn situatie niet als excuus gebruiken”.
Maar wat studenten niet realiseren is dat niet iedereen het even zwaar heeft en dat zij op dat moment meer dragen als een ander. En dat wat je draagt geen excuus is, maar een reden om voor verlichting te vragen.
In dit artikel wil ik je meer vertellen over het belasting-belastbaarheidsmodel, dat je kan helpen inzichtelijk te krijgen in wat jij draagt.
Het Belasting-Belastbaarheidsmodel
Vanuit de fysiotherapie is het model Belasting-Belastbaarheid ontstaan.
Het heeft niets te maken met de overheid en de blauwe enveloppen.
Maar het is een model dat overbelasting (en onderbelasting) kan uitleggen.
Met een rugzak de bergen in
Stel, je wilt met een rugzak de bergen in.
Je weet dat je moet oefenen met wandelen, om te werken aan je conditie en aan jouw uithoudingsvermogen.
Maar ook je weet ook dat je aan jouw spierkracht moet gaan werken. Sterkere spieren die meer gewicht kunnen dragen.
Als je jezelf gaat trainen, ga je langzaam opbouwen, volgens een schema.
Je gaat naar de sportschool en daar train je met gewichten.
Wat je eigenlijk doet tijdens het trainen is iets meer gewicht pakken dan je aankunt, om zo je spieren sterker te maken.
Je daagt je spieren een klein beetje uit. Maar niet te veel, want dat kun je een blessure krijgen, dan overbelast jij jezelf.
Als je te weinig traint of te weinig gewicht gebruikt, dan blijven je spieren gelijk of zwakken ze af. Spieren moeten gebruikt worden om hun kracht te behouden. Dit wordt onderbelasting genoemd.
Wat je spieren aankunnen, jouw kracht, is jouw belastbaarheid.
Het gewicht dat je gebruikt is jouw belasting. Je belast jouw spieren met een bepaald gewicht.
En je probeert jouw belastbaarheid (jouw kracht) te vergroten door de belasting op jouw spieren ietsjes groter te maken dan dat ze op dat moment aan kunnen.
Mentale gezondheid: draagkracht-draaglast
Zo werkt het ook met je mentale gezondheid. Daar wordt het vaak draagkracht-draaglast genoemd.
Wat kun je dragen: draagkracht.
Wat draag je werkelijk: draaglast.
Voorbeelden van draagkracht zijn:
- Nachtrust
- Voeding
- Rust en herstel
- Copingstijl (omgaan met stress)
- Vaardigheden
- Zelfvertrouwen
- Sociale steun
- Persoonlijkheid
- Gezondheid
Dit zijn dingen die kunnen bijdragen aan jouw draagkracht, maar ook je draagkracht kunnen verminderen.
Stel dat jouw nachtrust kort en/of van slechte kwaliteit was, dan gaat je draagkracht achteruit. Je kunt dan minder hebben en dus minder dragen.
Jouw draagkracht kun je ‘trainen’. Hiermee bedoel ik mee dat je jouw draagkracht vergroot.
Voorbeelden van draaglast zijn:
- Stressoren (dingen die stress geven)
- Life events (ingrijpende levensgebeurtenissen, kunnen zowel positief als negatief zijn)
- Taken, verantwoordelijkheden, studie, werk, etc.
- Negatieve ervaringen
- Ruis, rommel, afleiding, teveel prikkels, overstimulatie
- Zorgen voor een kind/ouder/partner
Dingen die op je afkomen en die je moet dragen. Alledaagse dingen tot grote dingen. Dingen waar je wel controle over hebt en dingen waar je totaal geen controle over hebt. Soms kun je last van je afgooien. Door iets niet te doen, of te veranderen, of aan iemand anders over te dragen.
Positieve ervaringen en gebeurtenissen tellen minder zwaar als last dan negatieve gebeurtenissen.
Alles draag je mee in jouw rugzak de bergen in.
Weegschaal
Het is als een weegschaal. Je wilt jezelf niet over belasten. Dus je kijkt of je wat je draagt kunt verminderen of dat je meer kunt gaan dragen door jezelf te trainen.
Terugkomend op die student. De student draagt heel veel last, om wat voor reden dan ook. Meer last dan een andere student.
Om te voorkomen dat een student uitvalt, overbelast raakt, maar ook om de weegschaal gelijk te trekken met ander studenten, kunnen onderwijsinstellingen helpen te draaglast te verlichten. Zo kan de BSA-norm worden aangepast voor die student of kunnen er opdrachten worden geschrapt. De eindtermen blijven gelijk voor iedereen, maar de weg er naartoe is verschillend.
We dragen allemaal lasten, maar de een meer dan de ander. Los van of iemand sterk is. Soms is wat iemand moet dragen simpelweg te veel. Echt weten wat een ander draagt, weten we niet. Daarom kunnen we maar beter compassievol naar anderen zijn. Misschien help je iemand er nog mee ook.
Kijk nu eens naar jouw belasting-belastbaarheid.
Kun je ergens je last verlichten? Of je kracht versterken?