21 dec Overweldigd door uitzichtloosheid – 6 dingen die helpend kunnen zijn

Laatst had ik het met mijn businesscoach het over uitzichtloosheid.

Dat we ons soms zo voelen. Ik ook, hoor.

Dat kan verschillende oorzaken hebben. Door de nieuwe coronamaatregelen en de lockdown, de donkere dagen, het oog op de feestdagen, of als het allemaal niet lukt, of een andere tegenslag.

Het voelt dan allemaal uitzichtloos. Waar doe ik het voor? Het heeft geen nut. Het gaat me toch niet lukken. Dat kunnen de gedachten zijn die overheersen. En een gevoel van moedeloosheid, hopeloosheid en vaak eenzaamheid komt erbij. En ook het gevoel van verlies van controle en zeggenschap over je eigen leven.

Ik denk dat we in de afgelopen 2 jaar allemaal vaker het gevoel van uitzichtloosheid hebben ervaren. En dat is geen prettig gevoel.

Uitzichtloosheid zorgt er voor dat we piekeren, in een negatieve spiraal naar beneden en daar is soms lastig uit te komen.

Uitzichtloosheid maakt verdrietig en kan je helemaal lam slaan. Maar hoe ga je verder? Hoe kom je er doorheen?

Hierbij enkele adviezen.

1. Erkennen

Het erkennen van het gevoel dat jij je even uitzichtloos voelt. Wil niet zeggen dat dit een permanent gevoel en dat het altijd zo blijft. Maar op dit moment voel jij je zo. Je voelt je verdrietig en het mag er zijn. Je mag huilen, je mag je rot voelen. het is gewoon  zoals het is. Het is gewoon ruk. Dat is erkennen: aanvaarden wat is. Iedereen heeft af en toe momenten van uitzichtloosheid; het is heel menselijk. Het wegstoppen of negeren kan het niet veranderen.

2. Er over praten

Het is verstandig om er met iemand over te praten. Delen wat je denkt en voelt. Dat is een hele helpende copingsmechanisme: sociale steun zoeken. Deel het, praat er over met anderen.

Lucht je hart, deel je emoties. Je hoeft het niet alleen te doen.

3. In actie komen

Kijk wat je wel kunt doen, wat er mogelijk is. Kun je andere keuzes maken? Kun je iets veranderen? Zodat je weer uitzicht hebt, zodat je weer een doel hebt, zodat het weer nut heeft voor jou. Er zijn vast ook dingen die je wel kunt doen. Soms hele kleine dingen. Zie het als een stapje dichterbij. Bijvoorbeeld even opschrijven waar je ook allemaal weer voor doet. Even weer die stip op de horizon proberen vast te leggen.

4. Helpende coping

Je mag jezelf best wel even afleiden van je gepieker. Even iets anders doen. Je zinnen verzetten. Ik heb de bladeren in de tuin geharkt: even buiten en actief. Ik wilde eigenlijk naar de kringloop. My retail therapy. Maar ik heb mezelf deze maand uitgedaagd om niet naar de kringloop te gaan. En daarmee probeer ik ook mijn gevoelens niet te onderdrukken, maar er te laten zijn en ze te doorleven.

Dus voordat jij jezelf gaat afleiden, is het verstandig om eerst de emoties die je hebt te erkennen en die ruimte te geven. Anders is de kans groot dat een helpend copingsmechanisme een niet helpend copingsmechanisme wordt, want dan ben je alleen je emoties aan het onderdrukken.

Wat is bedoel met afleiding zoeken is dat je de negatieve spiraal van piekeren doorbreekt door iets anders te gaan doen. Door te gaan sporten, met iemand er over te praten, van je af te schrijven. Dat zijn helpende copingsmechanismes.

Eigenlijk had ik zin in chips en chocola en allemaal  ongezonde dingen. Dat is voor mij dus niet helpend. Net als naar de kringloop. Ook omdat ik dan weer spullen in huis heb en ik heb al genoeg. Het wil niet zeggen dat ik niet naar de kringloop mag gaan, alleen ik probeer eerst te kijken waarom wil ik werkelijk naar de kringloop. Wat probeer ik te negeren? Of welk gevoel is op dit moment naar? Dat eerst aan te kijken, dan onderdruk je het niet. Als dat er eerst mag zijn, dan kun je kijken naar wat heb ik nu nodig, wat is helpend, waar krijg ik energie van, waar word ik blij van en wat is niet helpend.

En soms kan het dus wel de chocola of de chips of het winkelen zijn, maar dan moet eerst hebben erkend waar je mee zit, anders is het onderdrukken.

5. Het blijft niet zo

Ook dit verandert weer. Dit gevoel, deze gedachten, deze situatie. Na regen komt zonneschijn. Er komt ook weer een stip op de horizon. Het gaat weer veranderen. Niets is het leven is zeker behalve verandering. Dus we weten zeker dat het weer gaan veranderen. We moeten er vanuit gaan dat het weer goed komt, in welke vorm dan ook. Het is niet permanent. Dit is geen permanent gevoel.

Let op: heb je vaker een gevoel van uitzichtloosheid en merk je dat je het lastig vindt om daar bovenop te goed, dan is het een goed idee om met een professional te gaan praten, zoals je huisarts of een psycholoog. Langere episodes van donkere gedachten en/of je gedachten worden donkerder en/of je krijgt ze vaker en/of je komt er moeilijker uit, dan raad ik je aan om met een professional te gaan praten.

6. Voor jezelf zorgen

Het is zo belangrijk voor jezelf te zorgen. Juist nu. Hoe dan ook, onvoorwaardelijk  ben je het waard om goed voor te zorgen. Dus als jij jezelf zo voelt, ga jezelf dan niet op de kop geven, ga jezelf dan niet streng toespreken. Maar wees wat zachter en wat milder voor jezelf zijn en kijk: wat heb ik wel nodig? Zorg goed voor jezelf.

Voel jij je wel eens uitzichtloos, moedeloos, bleh? En wat is dan helpend voor jou?

Hopelijk helpt dit een beetje. Deel gerust wat voor jou helpt!